Vẫn biết tu đức chân chính là nên hãm mình, đặt tinh thần trên thể xác. Ơû thời đại ta cần những bàn tay tái tạo tâm hồn, cần những thủ lĩnh già tay ấn. Song nghiên cứu kỹ tướng diện cùng nội tâm, ta thấy họ được bàn tay tuyệt xảo của tạo hóa sáng tạo theo một tiết điệu nghệ thuật đặc sắc.
Khi có con người, mà muốn cứu khỏi xiềng tội lỗi, làm cho con người thông cảm đời sống siêu nhiên của Thượng đế, có những đường lối sống thiện hầu ca tụng Tạo hóa, yêu mến người, Thượng đế cũng dùng tình yêu giao các phận sự cho đàn ông. Có nhiều bạn trai ve vãn vì yêu đương vì muốn gởi đ àn lòng. Trong cuốn Psychologie des Foules, Gustave Le Bon nói con người lúc ở một mình cẩn thận tư tưởng, lời nói, hành vi, sống độc lập, nhưng khi hợp quần lại bị ảnh hưởng bởi tính chất quần chúng: tư tưởng, ăn nói hành động thay đổi kỳ lạ.
Họ rất bực dọc khi có ai trong nhà trửng giỡn, Stendhal nói: Tôi lấy làm hoàn toàn sung sướng để buồn. Tuy nhiên trong tuổi dậy thì, khi có lực lượng ái tình yểm trợ, trí tưởng tượng của bạn trai cũng rất mạnh mẽ. Họ phân tích tại vì muốn cho kẻ khác nghe điều mình nói là đúng hơn là có ý nghĩa thảo luận để đi đến chân lý.
Sự có mặt của họ để sáng danh Thượng đế, để Thượng đế được thờ phượng và họ được hạnh phúc. Cũng nên cho chính bạn trai biết khía cạnh ấy của tâm hồn người cha, để tâm hồn họ vừa có sẵn tình mến mẹ hầu được hiếu thảo đầy đủ hơn khi biết quý mến cha họ cách sâu xa. Nhưng căn cứ vào phong trào trụy lạc của xã hội hiện đại nhất là ở những nước duy vật, người ta bi quan lắm về lòng băng tuyết của giới đầu xanh.
Tôi biết một bạn trai nọ cất tận trong ngăn trong hết của chiếc bốp trìu mến của mình ba ảnh của ba minh tinh màn bạc, Mỹ, Nhựt và Việt nam. Bạn trai ở thời hoa niên không tự đắc như Khuất Nguyên mà cho đời say hay đục cả. Thích nhất của họ là được gặp bạn ở nơi thanh vắng để tỏ bày khúc nôi của lòng.
Cổ của bạn trai từ 17 tuổi về sau phát triển chậm và có dung dạng gần nhất định sau 20 tuổi. Làm sao? Thưa bạn, trong nhâït ký của bạn trai được nhiều bức tâm thư như vậy? Vào hoa niên, nhiều bạn trai hay giỡn ái tình quá. Họ không để ý cho lắm kiểu hớt nào coi được cho đầu họ mà chạy theo kiểu hớt của một thời.
Dùng tâm linh dục tạo nhân cách. Ai bàn với họ về cuộc đời thanh sạch, về lý tưởng thánh thiện họ thích lắm vì đầu óc chứa mầm xây dựng. Họ sẽ đến đó những giờ phút đời họ nặng như chì, những khi cảm thấy cô lẻ trên đường đời và lúc hình như mọi thế nhân đều muốn bỏ rơi họ.
Nhưng phần đông bạn gái không làm được vậy như bạn trai hay thiểu số bạn gái nầy. Một khía cạnh nữa của tâm lý bạn trai khi họ sống trong xã hội là óc thống trị. Bạn trai cách chung không dùng trực giác nhiều như bạn gái.
Về đường tinh thần có những ảnh hưởng đáng tiếc nầy: Trí nhớ mòn mỏi đi, trí tuệ mịt mờ, ý chí bạc nhược, trí tưởng tượng khô cạn. Bạn trai lúc ấu trĩ phải chịu, chơi nhiều kiểu thập tử nhất sanh lắm. Lòng ham muốn có tính chất thơ mộng nhưng mang màu sắc lo âu, hồi hộp.
Sự bạc đãi lên mặt của một cô gái ỷ mình học cao, trẻ đẹp, giàu sang có thể bị lòng tự trọng nầy trừng trị đến khốc hại. Ngày nay không biết có bao nhiêu cơ quân quỷ núp dưới không biết bao nhiêu hình thức để dụ dỗ bạn, lòng băng tuyết của bạn. Đến cái trắp của họ thì thôi y như thiên địa hồi chưa phân sáng phân tối.