Sự biến hóa ấy thân thể gây ảnh hưởng đậm trên tâm hồn họ mà sau đây bạn và tôi gia công tìm hiểu tỉ mỉ. Trong đời sống ái tình bạn gái lắm lúc chính tình cảm chi phối lý trí, lương tâm, ý chí. Có thể họ nghe (ba chớp ba sáng) đi mua cây thước và tội nghiệp quá, chiều họ quên mất.
Thấy mình có thân thể cường tráng, họ đứng gần tuổi đi về già của người cha, gần hình dáng mảnh khảnh của mẹ và chị, đâm ra ý nghĩ tự khoái về sinh lực của mình. Bạn trai khi nô lệ hình thức, làm mồi ngắm nghía cho xã hội, bị óc duy vật xảo quyệt làm một hàng rào nhận đón mọi sự cởi mở, tiếp nhận những giá trị siêu nhiên. Mà có lỗi cũng vẫn khóc, buồn cả ngày, tìm thượng cấp xin lỗi được mới yên.
Hình như các bạn trai ấy mất ý thức về tội lỗi. Lòng thì tốt mà cách gởi tình yêu bất đáng sái chỗ, phản tâm lý. Tôi biết có những bạn trai ra vẻ lanh lợi, nói tía lia, làm bộ lăng xăng, lộn xộn.
Francoise nói: Tôi phải săn sóc thân thể tôi để tập nó làm những việc khổ cực của tinh thần. Họ nghe trong con người nội tâm có một sức mạnh xô đẩy họ tìm gặp những bạn gái. Phải nỗ lực tập dụng lá bùa nầy thì mới mong trị được tật hời hợt lúc hội hiệp với quần chúng trong đó có bạn gái.
Họ tuân kỷ luật vì coi kỷ luật là một phương thế giựt cấp bằng, mua chức vị xã hội để nuôi thân, nuôi vợ, nuôi chồng, nuôi con và tạo cảnh gia đình ấm cúng trong ích kỷ. Nói chuyện với ai họ không tin kẻ khác giúp đỡ họ được ý kiến nào hay, còn sợ tâm sự của mình đem rao bán nữa. Hầu hết những người làm cách mệnh đều có những đồng chí dám chết sống: đó là những bạn tâm giao lý tưởng.
Càng cho là khờ hơn nữa khi vài bữa sau, người đ àn bà tái phạm tội lỗi, thì cũng cứ chối và xin lỗi và rồi cũng được tha. Về đêm khi hồn yêu tĩnh vừa nghe con máy động trong lòng mẹ, mẹ vừa cầu xin Thượng đế cho đời con. Đọc hạnh các thánh công giáo, gương danh nhân thế giới ta thấy bao nhiêu gương người nam tỏ ra có ý chí phi thường nhất là khi ý chí ấy được đượm ơn thánh của Thượng đế.
Vừa bước xuống diễn đàn vừa lau mồ hôi tôi gặp một bực trí thức bắt tay tôi. Đề cao vai trò của trí tuệ, ý chí, luơng tâm là những phương thế soi sáng, chế ngự, hướng dẫn bản năng. Các chân lý ấy cao cả thật nhưng truyền nhiễm dần dần cho bạn trai, họ sau cùng sẽ mê say và xây dựng đời sống tốt đẹp.
Người yêu của họ phải làm một nạn nhân đóng vai trò của kẻ nghe bất đắc dĩ cho họ. Đối với học hành, họ cũng dành cho một sức chú ý nào đó vì bị cha mẹ buộc học tập vì khi học tập có những cái vui lôi cuốn nào đó do thầy giáo, bạn lớp hay khung cảnh nhà trường. Họ thấy lòng mình rạo rực lên những ý nghĩ xa xôi, những ước vọng không bờ bến, những phút trống rỗng như sa mạc.
Họ ngó qua ngó lại, ngó quần ngó áo, vuốt tóc, coi giày, sửa cà vạt, nhìn bàn tay, rờ cổ áo. Chúng ta cố gắng làm nổi bậc khía cạnh tâm lý tâm lý mà bạn trai để bạch lộ trong cuộc sống xã hội muôn mặt của họ. Nền giáo dục hiện giờ thì thiếu đủ chuyện.
Còn nói nghịch, thì bạn trai nhất định không thua bạn gái. Lòng lạc quan nầy làm cho họ thấy mình nổi bật lên một phần nào trong gia đình, trong xã hội mà họ giao thiệp. Có khi chúng ngủ mấy tiếng đồng hồ liên tiếp, gần chiều mẹ sợ mặt trời đ è kêu không dậy.