Bạn có thề phát triền trí óc theo thời gian. Chính là vì cơn sốt kiếm tiền trong ngắn hạn đã làm mờ mắt họ trước những cơ cấu kinh tế dài hạn của công ty. Điều này một phần xuất phát từ hệ thống giáo dục khen ngợi sự bắt chước thầy cô giáo.
Ông mua cổ phiếu của họ với giá $38, nhưng phải nhìn chúng rớt giá chỉ còn $27. Bạn cảm thấy thoải mái tự tin khi đầu tư theo đám đông. Điều này đặc biệt đúng trong các vấn đề liên quan đến kế toán - sẵn lòng báo cáo sai một con số cuối cùng sẽ dẫn đến việc sẵn lòng báo cáo sai tất cả các con số.
Thoạt đầu, giá bị chi phối bởi các nguyên tắc căn bản, nhưng đến một lúc nào đó nó sẽ bị chi phối bởi những tiên đoán đầu cơ. Nếu một sản phẩm không phải thay đổi, bạn có thể thu về tất cả lợi nhuận vì không phải chi tiền cho nghiên cứu và phát triển, và cũng không phải làm nạn nhân của thời trang lên hay xuống. Khi thị trường chứng khoán sụp đổ năm 1973 - 74, bạn có thể mua Ogilvy & Mather, một trong những công ty quảng cáo mạnh nhất trên thế giới, với giá 4 đôla một cổ phiếu khi lợi nhuận mỗi cổ phiếu là 0,76 đôla, tương đương với tỉ lệ P/E (giá/lợi nhuận) là 5.
Warren phải thuyết phục được những nhà đầu tư ban đầu, và sau đó vẫn phải thuyết phục những công ty riêng của các gia đình mà Berkshire muốn mua - những người đã dành cả đời xây đắp cho công ty của mình và không quan tâm đến việc bán đi đứa con của mình cho bất cứ ai. Đôi khi người ta đầu tư, nhưng người ta quên mất là mình đang mua một phần lợi tức từ công ty. Tôi rất nghi ngờ những người chỉ giỏi ở một lĩnh vực - một vận động viên hay nhà giải trí chẳng hạn - lại cho răng họ có thể điều khiển thế giới trong mọi lĩnh vực.
Những công ty như Wrigleys và Coca-Cola không bao giờ phải chi hàng tỉ đôla để thiết kế lại sản phẩm của mình hay trang bị mới cho nhà máy sản xuất, vì vậy họ có nhiều tiền để làm những việc vui thú hơn như mua lại cổ phần của chính mình. Ông xài đồ rẻ tiền vì ông hiểu giá trị tương lai của một món tiền với lãi gộp. Đó là lý do vì sao mỗi năm Warren đều ngồi xuống và viết một lá thư dài cho các cổ đông giải thích về những sự kiện đã qua trong năm.
Chỉ cần một hành động ngu ngốc và những dư luận xấu là đủ để phá hủy ngay lập tức danh tiếng mà bạn đã dành cả đời để xây đắp. Nếu bạn vẫn còn chưa tin, thử đi hỏi chừng hơn trăm người tại Omaha cách đây 30 năm đã đổ tiền vào chỉ một công ty là Berkshire Hathaway để rồi bây giờ mỗi người trị giá hơn 50 triệu đôla. Nếu bạn không làm chủ được bản thân mình trong công việc, ít nhất bạn cũng nên cố gắng làm chủ bản thân trong cuộc sống.
Qua thời gian dài, quyền năng kinh tế của những doanh nghiệp này sẽ điều chỉnh những sai lầm về định giá thấp của thị trường chứng khoán. Nhưng nếu chiến lược đầu tư của bạn chỉ dựa trên niềm tin, thì bạn chưa phải là người ngoan đạo biết cầu nguyện. Bạn nên làm việc cho một công ty có tỉ lệ sinh lợi cao và làm ra nhiều tiền.
Đa số các công ty trên thế giới đều rơi vào loại hàng hóa, vì vậy Warren chỉ việc ngồi nghỉ ngơi - nhưng khi ông phát hiện ra một công ty có lợi thế cạnh tranh bền vững, ông sẽ nhảy ngay vào chỉ trong vòng 10 phút. Một hiện tượng trên thị trường mà Warren tin tưởng là nếu công ty làm ăn tốt trong một thời gian dài thì giá cổ phiếu cũng sẽ tăng theo để phản ánh đúng giá trị gia tăng của công ty. Không có cái gì xong thì công ty sẽ không làm ra tiền.
Quy luật này rất đơn giản: Những người liêm khiết sẽ thực hiện nghĩa vụ; những người thiếu liêm khiết sẽ không thực hiện nghía vụ. Đề nghị nắm giữ một vật gì đó suốt 30 năm đòi hỏi sự hy sinh cá nhân thậm chí còn rất hiếm thấy trong một tu viện, huống chi là trong ngôi nhà của người môi giới. Khi đầu tư, bạn nên chọn công ty vĩ đại và tránh công ty yếu kém, cho dù người điều hành chúng là một thiên tài.
Trong kinh doanh và đầu tư, có nhiều người bị kẹt trên máng xối hơn là rơi xuống Con đường Bằng phẳng — vì vậy bạn cần phải học về những việc nên làm và cả những việc không nên làm. Một số vụ đầu tư này ông vẫn còn nắm giữ, một số khác ông đã bán sau nhiều năm nắm giữ, nhưng trong mọi cơ hội ông đều kiếm được khoản lời rất lớn. Ông trả số tiền tương ứng với giá trị của nó — nhưng theo thời gian giá trị kinh tế của doanh nghiệp gia tăng, đẩy giá cổ phiếu tăng theo tương ứng, và đến năm 1995 thì giá cổ phiếu là 127 đôla, tương đương với 24% tỉ suất lợi nhuận hàng năm.