Đây cũng là thời kỳ có sự chuyển đổi từ việc đọc to sang đọc thầm. Chúng tôi đã nêu đầy đủ các dấu hiệu để phân biệt câu và nhận định. Họ không thể phủ nhận việc có ham muốn, nhưng họ phủ nhận việc có thể gọi ham muốn là tình yêu.
Nhưng để làm được điều đó, bạn lại phải học riêng rẽ từng động tác ngay lúc đầu. Cuốn sách vẫn nằm ngoài tầm của bạn vì nó thật sự là một cuốn sách hay, vĩ đại, có thể được tiếp cận từ nhiều cấp độ khác nhau. Vì thế, bạn luôn phải nhớ đi tìm sự thống nhất giữa các phần của cuốn sách cuối cùng vẫn là nhiệm vụ của người đọc.
Sinh viên hay độc giả đọc triết học cổ nên phân biệt những ưu điểm và nhược điểm của từng loại. Thơ ca và các tác phẩm hư cấu không quá chú trọng sử dụng từ ngữ một cách tường minh như những tác phẩm khoa học. Tất cả nhằm giúp họ dễ dàng quyết định mà không tốn nhiều công sức.
Tất nhiên nói như trên không có nghĩa là nếu người thầy hiện hữu trả lời câu hỏi của bạn, thì bạn không còn gì để làm. Để biết sự thật, ta phải đọc tất cả các thông cáo, hỏi những người từng ở đó và cố gắng nhận thức được vấn đề một cách sáng suốt từ mớ thông tin lộn xộn đó. Không những thế, các thước phim về chuyển động của mắt cho thấy mắt của những độc giả trẻ và chưa được đào tạo thường dừng lại năm đến sáu lần khi đọc mỗi dòng.
Tương tự, không có tác giả nào, dù tài năng đến đâu, có thể truyền đạt được ý tưởng của mình nếu không có sự hỗ trợ của độc giả, tức là không có sự gặp gỡ về ý tưởng. Phủ nhận việc trình bày một ý tưởng theo nhiều cách cũng giống như nói rằng không thể dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ kia. Hãy đánh dấu những từ khó hiểu vì đó thường là những từ được tác giả sử dụng một cách đặc biệt.
Vậy, chúng ta sẽ học được gì từ cuốn sách này? Hy Lạp hiện tại là một quốc gia nhỏ, cuộc chiến tranh xảy ra ở đó cách đây 25 thế kỷ có thể không còn chút ảnh hưởng nào đến cuộc sống hiện tại. Vì thế, chúng ta phải đặt ra cho sách lịch sử những câu hỏi tương tự những câu hỏi mà chúng ta hỏi bất cứ cuốn sách mô tả nào. Cũng như trong khoa học, các thuật ngữ cơ bản trong triết học rất trừu tượng.
Khoa học không chỉ đề cập tới một chủ đề. Khi bạn thống nhất được thuật ngữ với tác giả, tìm ra những nhận định và lập luận chủ chốt, xác định được cách giải quyết vấn đề của tác giả, bạn sẽ biết tác giả viết về điều gì. Rõ ràng, vấn đề không phải là không thể vượt qua.
Khi đọc theo cấp độ kiểm soát, có thể bạn không có thời gian để ghi chú trong sách vì đọc kiểm soát luôn bị giới hạn về thời gian. Các tác giả như Galileo, Newton và Darwin đều mong muốn các nhà chuyên môn trong cùng lĩnh vực đọc các tác phẩm của mình. Tác phẩm nào trong loạt trường ca kể trên cũng đòi hỏi người đọc rất nhiều đòi hỏi họ phải chú tâm, phải hoà mình với nhân vật, phải tưởng tượng.
Nhưng sự bất đồng quan điểm lại tạo ra điều ngược lại với suy đoán - rằng không ý kiến nào mâu thuẫn với nhau lại có thể hoàn toàn đúng, dù nó có được ai tán thành hay không. Vì thế, khi bạn đã khám phá ra vở kịch nói về điều gì và trả lời được các câu thường hỏi khi đọc sách, bạn hãy cố gắng để đạo diễn vở kịch. Một thuật ngữ có thể hiểu là một từ rõ ràng về ngữ nghĩa.
Ví dụ như trường hợp của sử gia Thucydides. Nhưng lại có những quy luật về chuẩn bị giấy, vẽ pha màu và dùng màu, nặn đất sét và hàn thép. Nếu mối quan tâm chính của cuốn sách là kiến thức thì đó là một tác phẩm về nhận thức luận cách gọi khác của lý thuyết về kiến thức.