Có nhiều bà vợ thiên hạ cho là tầm thường hay xấu xí mà ông chồng cho là đẹp trần ai có một. Nếu quan sát cuộc sinh hoạt gia đình người ta thấy người cha chịu cực về đủ mặt như mẹ nhưng thỉnh thoảng tách ra khỏi sự náo nhiệt của cuộc sống gia đình để tìm yên ổn tâm thần. viết điều nầy tôi vẫn nghĩ đến một số bạn trai mà tinh thần hay tản mác.
Mẹ không biết sẽ có con mà chính con cũng không biết sẽ ra đời. Sách gương Giê Su ở quyển I đoạn nhất có tư tưởng nầy: Thù vong thay cho sự mơ vọng các danh dự. Nếu trời đã sinh ra một quốc sắc như Thúy Kiều mà đa tình đến nỗi vượt lễ giáo
Mà cho đặng công việc ấy hoàn thành và cho đặng hài nhi sau nầy được chu đáo dưỡng dục Thượng đế đã ủy thác trong người nam và người nũ ái tình. Bạn thấy chút mâu thẫn sâu sắc đó chưa. Có không ít bạn trai học thi, vì muốn bắt chước cổ nhân tiếc từng phút đồng hồ, đã dùng những chất giết người như cà phê đậm pha rum, như các thuốc thức dai.
Sự tận hiến nầy bạn trai dù muốn dù không, không có được từ bản chất. Quả tim rạo rực sóng gió yêu đương của bạn trai không bằng lòng ngưng lại cách luyến ái của nó trên bến tình bằng hữu. Viễn cảnh hạnh phúc đời sau khó ảnh hưởng được họ khi tâm hồn họ nặng như đeo chì.
Bạn gái thì tự nhiên ỷ lại, cần chỗ nương tựa về vật chất cũng như tinh thần. tính bạn trai phần đông ít lo cho mình tỉ mỉ như bạn gái, nên khi ngủ có khi nằm bậy trên phản gỗ, ở trường kỷ, trên võng, hay đi văn v. Hỡi những nhà giáo dục lành nghề hay lo khai thác lòng tự ái của bạn trai mà chuẩn bị cho đời những tay bản lĩnh.
Nhưng cái tật lôi thôi là tật căn bản của họ. Đi đứng nhà quê, nói năng thô kịch trước công chúng. Nhưng về đường tư tưởng, về các quyết định thuộc lãnh vực xã hội, chánh trị, quân sự, họ lúc nào cũng tỏ ra là tay bản lĩnh.
Người yêu họ đổi như thay áo. Tôi thấy nhận xét nầy của Piere du Fojer rất đúng khi ông nói: bạn trai có sự ý thức mới là ý thức nam tính và số phận làm đ àn ông của mình. Người ấy có chức vị cao nhưng quyền làm đ àn ông, làm lớn trong gia đình họ giao cho bà.
Có những cơ quan nẩy nở nhanh chóng, có cơ quan chậm. Chúng ta phải xét những quan điểm nầy: họ là người biết chuẩn bị cho cảnh lai sinh, biết yêu nhân loại cách thiết thực, biết vừa sống trầm mặc sâu sắc vừa hoạt động hy sinh cho tha nhân. Một tâm tình thường làm thắm thía nội tâm họ là tủi phận.
Những ước muốn nầy có lẽ bạn cho là đòi hỏi quá. Nhưng về giá trị đàn ông hơn đàn bà vì cái gì đơn giản thì mạnh mẽ, chỉ huy cái phiền đa yếu đuối. Ở phương đông vấn đề nầy xa lạ quá đã đ ành mà ở những dân tộc thuộc hai khối la tinh và nhật nhĩ man nó cũng không được giải quyết sớm, giải quyết cách thỏa mãn gì.
Tình bằng hữu, sư đệ ngày xưa Khổng Mạnh ca tụng ngày nay cũng bị một thứ lương tâm lưu manh, hám lợi, chồn cáo của một số bạn trai bôi lọ. Họ phân tích tại vì muốn cho kẻ khác nghe điều mình nói là đúng hơn là có ý nghĩa thảo luận để đi đến chân lý. Bởi biết bạn gái ở thế yếu cần sự nâng đỡ, họ mở lòng ra đón tiếp.